“Welkom bij First DITS! Bij de bar kun je een drankje halen, daarna even naar buiten voor een foto. En dan kun je aan dat tafeltje zitten. Je date komt er zo aan.” Zo begon op dinsdag 15 april de kick-off van het Digitale Innovatie & Transformatie Beraad, in het kort het DIT-beraad. 

Het DIT-beraad is een stevige schakel in de digitale transformatie van de waterschappen. Leden van alle 21 waterschappen doen mee, samen met de Unie van Waterschappen, STOWA en het Waterschapshuis. Ze signaleren innovatieve ideeën, proberen ze uit en brengen ze verder als ze werken. Het gaat daarbij om meer dan techniek. Ook sociale innovatie en veranderkracht zijn belangrijk. Het DIT-beraad werkt vanuit drie ambities: verbinden, leren en innoveren. Waterschappen vinden elkaar sneller, leren van wat werkt en vernieuwen samen. “Van denken naar doen,” benadrukt Fieke Schoonis, kwartiermaker digitale transformatie bij Brabantse Delta. “Geen vrijblijvend clubje, maar een team met mandaat om transformatie in gang te zetten.”

Van idee naar impact

Of het nu gaat om techniek, sociale vernieuwing of veranderkracht, de focus ligt op innovaties die waarde hebben voor de hele sector. Als een experiment succesvol is, dan schalen we op. Mislukt een experiment? Dan leren we daarvan en gebruiken we de opgedane kennis bij nieuwe experimenten. “De kracht zit in wat we met elkaar doen,” zegt Fieke. “Ik hoop dat we de sector in beweging kunnen krijgen. Dat we er samen voor zorgen dat innovatie echt van de grond komt. Waarbij we de verschillen tussen de waterschappen respecteren en ruimte geven voor leren en ontwikkelen."

Bouwen aan het waterschap van de toekomst

Klimaatverandering, razendsnelle digitale ontwikkelingen en een krappe arbeidsmarkt zetten de sector onder druk. De uitdagingen zijn groter dan wat de waterschappen individueel aankunnen. "Digitale transformatie is nodig om efficiënter te werken, medewerkers beter te ondersteunen en processen sneller te maken. Slimme technologieën helpen daarbij. Het DIT-beraad speelt hierin een belangrijke rol. Met slimme keuzes over budget en inzet en concrete steun bij innovatie en verandering. Zodat de sector in 2029 werkt zoals we in de Vaarkaart hebben afgesproken: datagedreven en doelgericht.

📌 Hoe past het DIT-beraad in de nieuwe governance?

Het DIT-beraad is dé plek waar ideeën binnenkomen vanuit de waterschappen, de politiek en de samenleving. Zo werkt het proces:

1. DIT-beraad: Hier komen ideeën binnen en wordt geëxperimenteerd met nieuwe digitale oplossingen.
2. Opgave-overleg: Is het experiment geslaagd? Dan stelt het Waterschapshuis samen met de waterschappen een businesscase op. Deze wordt vervolgens getoetst door het Opgave-overleg.
3. I-beraad: De leden beslissen namens hun waterschap of ze (facultatief) meedoen aan een project.
4. Dienstenberaad: Is een project afgerond en wordt de oplossing structureel gebruikt? Dan wordt het een dienst. In het Dienstenberaad geven de waterschappen aan wat goed gaat en wat beter kan.
5. Thema-overleg: Houdt zich bezig met sectorbrede thema’s, zoals wet- en regelgeving en informatieveiligheid & privacy. Bijvoorbeeld de impact van de AI Act.

Samen verantwoordelijk

Leden van het DIT-beraad zijn niet alleen ambassadeurs van vernieuwing, maar hebben ook een verantwoordelijkheid naar hun eigen waterschap en de sector als geheel. Samen beslissen ze wat er wordt opgepakt en helpen bij het formuleren van een gezamenlijke innovatieagenda. “De innovatiekracht ís er,” zegt Joost Klein Entink, beleidsadviseur bij de Unie van Waterschappen. “Maar het lukt nog te weinig om goede ideeën van het ene waterschap naar het andere te brengen. Daar willen we iets aan doen: ophalen waar kansen en knelpunten zitten en die bestuurlijk aankaarten.” Marloes van Osnabrugge, adviseur digitale transformatie bij Rijnland, voegt daaraan toe: “Wat ik hoop is dat we innovatie niet alleen technisch benaderen, maar juist ook kijken naar implementatie, mens en organisatie. Wat is er nodig om dit samen te doen?”

Op naar de volgende stap

In juni gaan de leden van het DIT-beraad twee dagen met elkaar aan de slag. Om elkaar beter te leren kennen, werkafspraken te maken én keuzes te maken: welke ideeën pakken we als eerste op? Samen werken ze verder aan concrete acties op gebied van leren, verbinden en ontwikkelen. Ook stellen ze een praktische en haalbare innovatiekalender op. Geen lange plannen, maar concrete stappen richting het getransformeerde waterschap. Wordt vervolgd…