Geef een korte en duidelijke beschrijving.
Het bestuur van Waterschap Hollandse Delta (WSHD) heeft uitgesproken dat dynamische duinontwikkeling de beste methode is om ook in de toekomst onze duingebieden veilig te houden. We gaan gericht duingroei stimuleren door kerven te maken in de zeereep van de Springertduinen op de Kop van Goeree. Door zandtransport op gang te brengen vanaf het strand tot voorbij de zeereep krijgt het duin de kans om mee te groeien met de verwachte zeespiegelrijzing. Tegelijkertijd biedt het instuivende zand de natuurbeheerder van het achterliggende duingebied (Natuurmonumenten) de kans om te voldoen aan de beheerdoelstellingen van dit Natura2000 gebied. Het areaal Grijs Duin zal groeien. We onderzoeken of de aanleg van een kleine "zandmotor" het proces van duingroei langdurig op gang kan houden. Zo wil WSHD haar zandige waterkeringen met beperkte middelen en met gebruik van natuurlijke processen voorbereiden op de toekomst.
Geef onder punt 1 t/m 6 duidelijk aan wat de toegevoegde waarde is van jouw inzending. Bekijk de criteria waarop de jury van de Waterinnovatieprijs de inzendingen toetst.
Beschrijf kort voor welk probleem of voor welke uitdaging jouw project een oplossing biedt en op welke manier.
Als gevolg van zeespiegelstijging zou op den duur de duinenrij zoals WSHD deze beheert, niet meer aan de gestelde veiligheidsnorm voldoen. Traditioneel ophogen en versterken is een kostbare aangelegenheid en stuit op ernstige bezwaren in Natura2000 gebied. Wij lossen dit probleem op door de wind ons werk te laten doen. Door gericht kerven aan te brengen in de steile zeereep heffen we de blokkade op die zandtransport vanaf het strand tegenhoudt. Het zand vormt niet langer embryonale duinen aan de zeezijde die bij storm wegspoelen, maar versterkt de duinen aan de landzijde van de zeereep.
Is jouw inzending vernieuwend en origineel ten opzichte van het bestaande aanbod? Steek jij jouw nek uit? Is er sprake van doorontwikkeling en vasthoudendheid?
Zandverstuiving op gang brengen door het aanbrengen van kerven is eerder toegepast als middel voor natuurherstel. Niet eerder is dit geïnitieerd door de beheerder van de waterkering. De dubbele doelstelling: Natuurlijke duingroei in combinatie met herstel van specifieke duin-habitats is innovatief. Het gehele plan bevat onderdelen die vooral bedoeld zijn voor groei van de waterveiligheid: De aanleg van grootschalige kerven. Daarnaast worden echter ook stuifkuilen aangelegd die vooral het gebied vergroten waar natuurherstel optreedt. Deze geïntegreerde werkwijze maakt duinverzwaring mogelijk binnen de strakke kaders van de natuurbeschermingswet. Helemaal wanneer dit kan worden gecombineerd met het aanleggen van een zandmotor voor de kust.
Is jouw inzending kostenefficiënt en levert het een concrete besparing op? Heb je eventueel een business case?
Het detailontwerp wordt op dit moment uitgewerkt. Een combinatie van drie kerven, meerdere stuifkuilen en verwijdering van embryonaal duin ter plaatse van de kerven kost ongeveer €300.000. Daarna verwachten we dat de natuur een groot deel van ons werk doet. De toekomstige besparing op anders noodzakelijke duinversterkingen op termijn is nu nog niet aan te geven.
In hoeverre draagt de innovatie bij aan een duurzamer Nederland? Is de innovatie duurzaam, toekomstgericht en milieuvriendelijk? In hoeverre wordt de CO2-footprint van de innovatie klein gehouden?
Het definitief ontwerp van de kerven is zo gemaakt dat er zo weinig mogelijk ontgravingen nodig zijn en het zandtransport minimaal blijft. Dat beperkt schade aan de natuur en bespaart brandstof . De stikstofuitstoot en CO2-uitstoot blijven beperkt. Het echte versterken van de duinen gebeurt geheel uitstootvrij door de wind. Om voldoende zand beschikbaar te houden is wellicht een suppletie in de vorm van een kleine zandmotor nodig. Dat kan nog niet uitstootvrij.
Is jouw inzending een goed voorbeeld van succesvolle samenwerking? Ben jij in gezamenlijkheid tot dit resultaat gekomen? In hoeverre is samengewerkt met partners en is gebruikgemaakt van participatie?
Vaak worden plannen opgesteld door een initiatiefnemer en ingediend bij het waterschap als vergunningverlener. Bij het opstellen van de plannen voor de Springertduinen zijn we met Natuurmonumenten om tafel gaan zitten: Wat kunnen we samen bedenken om de doelen van waterschap (duingroei voor veiligheid) en NM (herstel van bijzondere duinhabitats) optimaal te combineren. De hele planvorming hebben we samen doorlopen. Ook bij de financiering werken we samen. Samen met Hogeschool Rotterdam wordt het monitoringsprogramma voorbereid. Studenten van meerdere disciplines ontwikkelen meetapparatuur en software voor dit doel. De detaillering van de kerven wordt ondersteund met windtunnelonderzoek, eveneens door Hogeschool Rotterdam.
Upload minimaal 2 foto's van jouw inzending. Deze worden gebruikt voor publicatiedoeleinden over de Waterinnovatieprijs.
Voeg eventuele aanvullende beschrijving toe en/of voeg digitale informatie toe, zoals weblinks, brochures, digitaal foto- en videomateriaal, presentaties, persberichten etc.
Op de site van waterschap Hollandse Delta staat een mini docu over onze plannen in de Springertduinen. Met het oog op de ramp van 1953 kan het graven van kerven in de duinen van Goeree gevoelig liggen. Het is belangrijk om bezorgdheid weg te nemen.
Mini-docu: Versterking van de Springertduinen | Waterschap Hollandse Delta (wshd.nl)
Vul hier de naam of namen in van de inzenders van het idee. Deze zal vermeld worden bij het idee.
Waterschap Hollandse Delta, Natuurmonumenten, Hogeschool Rotterdam