Foto 1. Baggeren Westelijk-Marktkanaal
Circulair hergebruik baggerspecie
De waterschappen hebben concrete circulariteitsdoelstellingen geformuleerd: in 2030 willen ze voor 50 procent circulair zijn en in 2050 zelfs volledig circulair. Hoe deze opgave precies vorm moet krijgen voor baggerspecie is nog niet uitgewerkt. De baggerspecie die vrijkomt bij het onderhoud van watergangen vormt één van de grootste materiaalstromen bij de waterschappen. Het circulair hergebruik van baggerspecie heeft raakvlakken met duurzaamheid, klimaatverandering (CO2), stikstofproblematiek, economie (kosten), gebruik van gebiedseigen materiaal, et cetera. De centrale vraag van de waterschappen is hoe ze hun regionale baggerspecie zo efficiënt mogelijk (kosteneffectief) kunnen blijven toepassen op een manier die zoveel mogelijk voldoet aan de circulariteitsdoelstellingen.
Foto 2. Stroomschema recycling grondstoffen
Ontwikkelen toetsingsinstrument
Het hoofddoel van het gehele project is het ontwikkelen van een praktisch toepasbaar model voor het beoordelen van circulair omgaan met baggerspecie. Hiervoor is een instrument ontwikkeld om te kunnen toetsen op welke wijze bagger zo goed mogelijk circulair kan worden afgezet dan wel verwerkt. Dit instrument is getest in drie casussen en daarna geïmplementeerd. Een praktische handreiking is opgesteld voor het gebruik van het modelinstrument.
Bestuurlijke relevantie
De resultaten van de studie en het model worden gebruikt om bestuur en politiek te informeren. Ook kunnen deze resultaten worden gebruikt om met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat te overleggen hoe knelpunten kunnen worden opgelost.
Samenwerking
De ontwikkeling van het model is uitgevoerd door een combinatie van NETICS en Deltares. Fase 1 is uitgevoerd in opdracht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Fase 2 is uitgevoerd in opdracht van STOWA, alle waterschappen en Rijkswaterstaat Leefomgeving (UP). In beide fasen is het project begeleid door een werkgroep vanuit de waterschappen en STOWA.
Planning
Het project is gestart in juni 2020 en fase 2 (model gereed) is in oktober 2021 opgeleverd. In 2022 zal fase 3 starten met het valideren van het model en het vergroten van het aantal baggerketens en toepassingsmogelijkheden.
Foto 3. Baggeren Singelgracht
Meer lezen
De rapportage van het model inclusief het model zijn terug vindbaar op:
https://www.stowa.nl/agenda/bijeenkomst-circulair-baggeren-hybride
Updates
Stand van zaken augustus 2021
De tool om verschillende tekens van baggeren en toepassen te vergelijken is bijna klaar. De tool werkt nu voor een aanta; veel gebruikte bagerketems van waterschappen. De tool wordt breed gedragen door waterschappen, maar ook RWS, havendiensten, de vereniging van waterbouwers en deskundigen uit binnen en buitenland zijn positief. Daarom willen we de tool gaan uitbreiden voor meer ketens en meer materieel.
Overwogen wordt de MKI-score van Dubocalc te integreren in de tool. Hierdoor wordt de bruikbaarheid van de tool vergroot.
Stand van zaken januari 2021
De tool die ontwikkeld wordt om verschillende ketens van baggeren en verwerken te vergelijken begint inmiddels vorm te krijgen. Maar wat is nou eigenlijk de definitie van circulair? We komen er achter dat circulair niet hetzelfde is als duurzaam. Circulair gaat enerzijds verder dan duurzaamheid, maar is tegelijk ook anders en niet vergelijkbaar. Daarbij merken we dat de zogenaamde milieukostenindikator (MKI) die voor veel projecten wordt geoptimaliseerd anders is de door ons ontwikkelde circulariteitswaarde. Super interessant, maar hoe voorkomen we een wildgroei aan duurzaamheids-labels?
Duidelijk is dat een MKI-score voor baggeren niet passend is. De komende maanden is het de uitdaging om samen met de Unie van Waterschappen en RWS te onderzoeken hoe de circulariteit stool verder kan worden ontwikkeld.
Stand van zaken oktober 2021
Op 10 november 2020 organiseert STOWA een workshop voor waterbeheerders over circulair baggerbeheer. Het doel van de bijeenkomst is om te toetsen of de tool die hiervoor is ontwikkeld, in de praktijk toepasbaar is en wat verbeterpunten en wensen zijn.
Aanmelden kan via:
https://www.stowa.nl/agenda/bijeenkomst-circulair-baggerbeheer