Oppervlaktewater warmt ‘s zomers snel op en bevat dan een grote hoeveelheid thermische energie. TEO-installaties onttrekken warmte aan het water en slaan het op in de bodem om in de winter huizen te kunnen verwarmen. Het afgekoelde water wordt geloosd in het watersysteem. In 2021 zijn we gestart met het bemeten van bestaande aquathermiesystemen om meer inzicht te krijgen in de wijze waarop de koudelozing zich verspreidt in het watersysteem, hoe dit weer opwarmt en welke effecten dat heeft op het leven in oppervlaktewateren.
Hoe bemeten we de aquathermiesystemen?
Met het project TEO-temperatuurmetingen willen we de effecten van de TEO-winning op het watersysteem inzichtelijk maken. Daarom hebben we bij meerdere bestaande TEO-systemen temperatuursensoren geplaatst waarmee we verspreiding en de temperatuur van de lozing in het watersysteem kunnen meten. Tot nu toe hebben we data opgehaald bij twee TEO-systemen die in polders liggen, namelijk bij Broekpolder (HHNK) en in Amstelveen Westwijk. Verder gaan we dit jaar een pilot uitvoeren bij de Gaasperplas, waarbij we een koudelozing simuleren door koud water uit de Gaasperplas te verpompen naar de Gaaspersingel. Om ook inzicht te krijgen in het natuurlijk verloop van de temperatuur in oppervlaktewater hebben we een meetwerk geïnstalleerd verspreid over ons gebied.
Waarvoor gebruiken we de meetresultaten?
Het is nog onzeker welk effect het lozen van koud water heeft op het watersysteem. Omdat waterschappen verantwoordelijk zijn voor de kwaliteit van het oppervlaktewater willen wij de effecten van TEO op de kwaliteit van het oppervlaktewater onderzoeken, zodat daarmee rekening kan worden gehouden als in de toekomst meer installaties worden gebouwd. We kunnen deze kennis gebruiken om het leven in het oppervlaktewater met behulp van TEO te verbeteren of om mogelijke nadelige effecten van TEO te beperken. Wanneer we weten hoe snel het water weer opwarmt onder invloed van de zon en de buitenlucht, kunnen we de potentie en toepassing van aquathermie als warmtebron beter bepalen. Ook kunnen we beter regie voeren over de vraag waar TEO kan worden toegepast en op welk schaalniveau. Daarnaast is het voor de vergunningverlening van TEO-systemen belangrijk om een beter inzicht te krijgen in de mogelijke nadelige effecten. De resultaten worden uiteindelijk gebruikt om TEO-beleid en een TEO-strategie te ontwikkelen in samenspraak met assetbeheerders en vergunningverleners. Verder worden de resultaten van de temperatuurmetingen gebruikt om het 3D-model voor thermische energie uit oppervlaktewater te valideren en te kalibreren.
Samenwerking
Het onderzoek betreft een samenwerking tussen het Hoogheemraadschap van Rijnland, het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en het Waterschap Amstel, Gooi en Vecht. De drie waterschappen bemeten aquathermiesystemen in verschillende typen watersystemen (polder, boezem, diepe plas etc.). Het onderzoek zal drie jaar duren en de resultaten worden gedeeld met STOWA, het Netwerk AquaThermie (NAT) en WarmingUp.
Verdere informatie
De resultaten van de temperatuur metingen zijn opgenomen in onze omgevingswarmtekaart: www.omgevingswarmte.nl/waternet