De duizenden woningen rondom de Sloterplas moeten, net als de rest van Amsterdam, in 2040 aardgasvrij zijn. Het onttrekken van warmte uit de plas lijkt een geschikte optie met veel potentie, hoewel de effecten daarvan op de waterkwaliteit en de waterecologie nog onduidelijk zijn. Met dit project willen we de effecten van de warmte-onttrekking monitoren. Als de uitkomsten daarvan negatief zijn, willen we zoeken naar geschikte alternatieve manieren om warmte te onttrekken.
De proefinstallatie
In 2023 heeft het Waterschap Amstel Gooi en Vecht bij de Sloterplas een proefinstallatie voor de winning van thermische energie uit oppervlaktewater (TEO) gebouwd. De proefinstallatie is kleinschalig, maar ze is representatief voor een normale TEO-installatie. Ze bestaat uit drie parallel geplaatste onderzoeksstraten, en een Flexbedfilter van Bosman Watermanagement. Het oppervlaktewater wordt vanuit de Sloterplas via een aanzuigkorf verpompt naar de installatie en over de onderzoeksstraten verdeeld. Er is een mogelijkheid om later ook grachtenwater uit de Platogracht als influent te gebruiken om ook dit te onderzoeken. Het schema hieronder geeft de configuratie weer.
Behalve de ecologische effecten van de installatie wordt ook het energierendement van de straten gemonitord. Hiervoor wordt koud water uit de diepte van de plas gebruikt.
Samenwerking met HHNK en Rijnland
We werken samen met twee andere waterschappen, namelijk het Hoogheemraadschap van Rijnland (Rijnland) en het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK). Ieder waterschap doet onderzoek naar de TEO-winning uit een bepaald type watersysteem. AGV onderzoekt de winning vanuit een stadsplas, HHNK onderzoekt de winning vanuit een poldersloot en Rijnland onderzoekt de winning vanuit een boezemkanaal. HHNK en Rijnland benutten voor dit onderzoek reeds bestaande TEO installaties, waarbij wordt samengewerkt met warmteleverancier Eteck.
Monitoring, analyse en rapportage worden in samenwerking tussen de drie waterschappen uitgevoerd, zodat de data en de uitkomsten met elkaar vergelijkbaar zijn en elkaar aanvullen. De resultaten worden onder andere gebruikt als input voor waterkwaliteitsmodellen. Inzicht in de effecten van de TEO-winning is noodzakelijk om voor de grootschalige toepassing van TEO-systemen een strategie en een beleid te kunnen ontwikkelen.
Provincie Noord-Holland
De analyse en rapportage van de resultaten kunnen worden uitgevoerd mede dankzij subsidie van de Provincie Noord-Holland.
Wijkstudie Sloterplas
Parallel aan dit onderzoek start binnenkort ook een wijkstudie naar drie wijken rondom Sloterplas, waar drie verschillende duurzame manieren van verwarmen middels TEO, met elkaar worden vergeleken.
Projectupdate september 2023: Officiele opening TEO Proefinstllatie Sloterplas
Op maandag 25 september vond de officiële opening plaats van de TEO-proefinstallatie (TEO: Thermische Energie uit Oppervlaktewater) aan de Sloterplas. Hier worden de komende jaren meerdere type installaties getest, om te onderzoeken wat het effect is van warmteterugwinning uit oppervlaktewater op het waterleven.