Het is vaak niet mogelijk de exacte herkomst van de betreffende stoffen vast te stellen.
Doel
Onderzoeken of eDNA van de geteelde gewassen kan bijdragen aan het opsporen van emissies van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen. Subdoelen hierbij zijn:
- de ontwikkeling van een methodiek om de concentratie eDNA van gewassen te kunnen detecteren in oppervlaktewater en
- het toetsen of een lozing uit een glastuinbouwbedrijf inderdaad gepaard gaat met een verhoogde concentratie eDNA van het desbetreffende gewas.
Het lange termijn doel is een dergelijke analyse in het veld uit te kunnen voeren zodat een emissie direct aan een bepaalde kweker kan worden gekoppeld.
Stand van zaken
Delfland onderzoekt de potentie van deze eDNA-methodiek in een pilot voor de teelt van tomaten en paprika’s. De hypothese is dat een emissie van nutriënten gepaard gaat met een emissie van het DNA van de gewassen. Een verhoging van de concentratie tomaten eDNA in het oppervlaktewater kan een aanwijzing zijn dat een emissie afkomstig is van een tomatenkweker. De techniek wordt zowel bij telers als in het oppervlaktewater gevalideerd. De resultaten zijn tot dusver hoopgevend. Er is meer data nodig om de betrouwbaarheid en nauwkeurigheid vast te kunnen stellen. Pas dan kan er worden gekeken of het geïmplementeerd kan worden in het primaire proces.
2020 stond in het teken van het valideren van de techniek. Er zijn monsters genomen bij lozingen om de betrouwbaarheid en gevoeligheid van de methode te toetsen. Door COVID-19 maatregelen konden er minder bemonsteringen plaatsvinden dan gepland. Het project is daarom verlengd tot het voorjaar van 2021.Op basis van de uitkomsten van de pilot zal Delfland nadenken over verdere implementatie.
(Potentiële) impact
Deze techniek lijkt kansrijk voor het opsporen van illegale lozingen en is uit te breiden naar andere gewassen. Het beschikbaar hebben van deze techniek kan ook resulteren in een gedragsverandering bij glastuinbouwers omdat de lozer makkelijker getraceerd kan worden. Dit draagt mogelijk bij aan schoner oppervlaktewater.