Drijvend krooshek voor een veilige duiker en robuust watersysteem

Mieke Gordijn 25-10-2023

444 keer bekeken 0 reacties

Krooshekken zijn bedoeld voor het afvangen van drijvend vuil in het water. De gemeente Eindhoven plaatste dit hek in de bebouwde kom ter beveiliging van duikers, zodat kinderen er niet in kruipen. Gevolg: extra onderhoud voor het waterschap en risico op verstopping. Oplossing: het drijvend krooshek.

Voor wie dient u dit project in?

Ik draag een project voor een collega op anderszins bekende voor (kan met of zónder medeweten van)

Indien u het project voor een derde voordraagt, wat is de naam van deze collega en voor welke organisatie werkt deze?

Bart Keurhorst en Bram van Zandvoort - BBTS Engineering & Technical Solutions B.V. (voorheen BB3D)
Fons Hermsen - Waterschap De Dommel

Voor welke organisatie werkt u?

Waterschap De Dommel

Is de innovatie slim bedacht en nog onder de radar (relatief kleine innovatie, maar mooie impact)?

Ja, dit is een slimme innovatie die nog onder de radar is.

Heeft de innovatie (onafhankelijk van de categorie waarvoor je de inzending indient) een aspect van digitale transformatie? Wordt er bijvoorbeeld slim gebruik gemaakt van data?

Nee

In hoeverre lost deze innovatie een probleem op? Wat is de impact van deze innovatie?

Oorspronkelijk zijn krooshekken bedoeld om bij een duiker of gemaal het drijvend materiaal zoals planten, eendenkroos, hout of zwerfvuil tegen te houden. Het vuil blijft voor het krooshek liggen en wordt door medewerkers van het waterschap regelmatig verwijderd.
Doordat de gemeente Eindhoven deze krooshekken voor een ander doel ging inzetten, namelijk voorkomen dat kinderen in duikers kruipen, werden er in de bebouwde kom ineens veel meer krooshekken geplaatst. Dit betekende extra onderhoudswerk voor het waterschap en risico op waterschade bij verstopping.
Het waterschap en de gemeente gingen daarom op zoek naar een oplossing.
BBTS bedacht een krooshek met drijvend vermogen. Daarnaast had deze organisatie
het goede idee om een afwegingskader op te stellen voor het al dan niet plaatsen van een krooshek.

Door het drijvend vermogen van het krooshek voldoet het aan alle wensen: het beperkt de onderhoudswerkzaamheden, er is geen risico op verstopping, en kinderen kunnen niet in de duiker kruipen.
Door het afwegingskader bleken er ook nog eens veel minder krooshekken geplaatst te hoeven worden.

Hoe innovatief, creatief en vernieuwend is de innovatie?

Zoals zo vaak lijkt de oplossing heel voor de hand liggend, maar aanvankelijk viel het niet mee om iets goeds te bedenken.
Het hoge aantal krooshekken binnen de bebouwde kom vormde door het extra onderhoud echt een probleem waar we geen oplossing voor vonden. Er werden allerlei ideeën bedacht, maar deze boden ofwel niet de oplossing voor de veiligheid, ofwel niet voor het onderhoud.
Een krooshek met drijvend vermogen bleek de ultieme oplossing te zijn.

Draagt deze innovatie bij aan meer kostenefficiëntie: hoe is de verhouding in kosten in geld en tijd en de (verwachte) impact van de innovatie?

Het belangrijkste doel van het drijvend krooshek is veiligheid. Daarnaast willen we graag een robuust watersysteem met zo min mogelijk verstoppingen en wateroverlast. Natuurlijk bespaart het drijvend krooshek op onderhoudswerkzaamheden. Deze kostenbesparing is een mooie bijkomende factor.

Gemiddeld controleren de onderhoudsmedewerkers een krooshek een maal per week, en wordt het schoongemaakt. Bij heftige regenval nog vaker. De exacte tijdsfactor is moeilijk aan te geven. Dit hangt af van de periode van het jaar, de regenval en de reisafstand van krooshek naar krooshek. Inschatting is dat een onderhoudsmedewerker gemiddeld een dag per week bezig is met het schoonmaken van krooshekken. Liggen de krooshekken dichter bij elkaar, of is er minder vuil, dan vraagt het minder tijd. Maar het kan ook meer tijd kosten wanneer de weersomstandigheden daarom vragen.
Bij een drijvend krooshek stroomt het vuil onder het krooshek door waardoor het niet nodig is dat het nog gereinigd wordt. De onderhoudsmedewerkers hoeven daar dus niet meer naar toe te gaan.
Gemeente Eindhoven was voornemens om in de bebouwde kom vele krooshekken te plaatsen. Zo waren er in een bepaald plan 28 krooshekken over een lengte van 1,5 kilometer gepland. Kun je nagaan wat de besparingen op onderhoudswerkzaamheden dan zijn.
Natuurlijk ook door het opgestelde afwegingskader, waardoor er beduidend minder krooshekken worden geplaatst, of zelfs worden verwijderd.

Op welke manier draagt de innovatie bij aan de doelstellingen van de waterschappen om circulair, energieneutraal (en CO2-neutraal) te worden?

N.v.t.

Is de inzending een voorbeeld van excellente samenwerking en participatie?

Jazeker.
De gemeente Eindhoven (Luuk Postmes) en de het waterschap (Fons Hermsen) hadden begrip voor elkaars problematiek en zijn gezamenlijk op zoek gegaan naar een oplossing. Toen zij zelf geen goede oplossing konden bedenken, organiseerden ze de challenge op Winnovatie om ideeën op te halen. Dit leidde tot de succesvolle samenwerking met BBTS.
Andere betrokken collega's vanuit het waterschap zijn: Eric Schoenmakers, Aron Huvenaars en Marc Heijmans (oud-collega).

Aanvullende informatie

In 2021 lanceerden Waterschap De Dommel en de gemeente Eindhoven gezamenlijk een challenge op Winnovatie om ideeën op te halen voor een krooshek bestemd voor het beveiligen van duikers in de bebouwde kom. Dit om te voorkomen dat kinderen in de duikers kruipen en er ongelukken gebeuren.

Doordat de gemeente Eindhoven deze krooshekken voor een ander doel ging inzetten, namelijk voorkomen dat kinderen erin kruipen, werden er in de bebouwde kom ineens veel meer krooshekken geplaatst. Dit betekende extra onderhoudswerk voor het waterschap en risico op waterschade bij verstopping.

Het waterschap en de gemeente gingen daarom op zoek naar een oplossing, zodat deze krooshekken niet verstopt raken, er geen risico op overstromingsschade, en geen extra onderhoud nodig is. En organiseerden e challeng 'Zorgeloze duikers: heb jij een goed alternatief voor een krooshek?' (zie onderstaande link)
Als winnaar kwam BBTS Engineering & Technical Solutions B.V. (voorheen BB3D) uit de bus met een mooi uitgewerkt technisch ontwerp voor een krooshek met drijvend vermogen. Daarnaast had deze organisatie een goed idee om een afwegingskader op te stellen voor het al dan niet plaatsen van een krooshek.

BBTS heeft de prototypes voor een drijvend krooshek uitgewerkt en in april 2022 zijn deze op locatie in de Rundgraaf geplaatst. Er is gekozen voor een holle en een bolle variant met drijvend vermogen. Door de bouten los te draaien, kun je zelf bepalen hoe je ze plaatst. Wanneer het waterpeil stijgt, stijgt ook het krooshek mee, en kan het eventuele vuil doorstromen. Wanneer het waterpeil zakt en de sloot droog valt, daalt ook het krooshek en is de duiker afgesloten, zodat er geen kinderen in kunnen kruipen.

Inmiddels zijn de eerste testresultaten bekend en deze zijn positief. We hebben ervaring opgedaan en de drijvende krooshekken functioneren prima!