Blinde vlekken zichtbaar maken, voor een brongerichte aanpak!!

Andras Koops 07-11-2023
935 keer bekeken 2 reacties

Van 186.000 naar 100 afvalwater relevante bedrijven. Een brongerichte aanpak in plaats van een end off pipe oplossing, want wat er niet inkomt hoeft er ook niet uit. Maar wat als er vervuilingsbronnen niet in beeld zijn? #innovatie #creativiteit #nieuwschierigheid #blindspots #aandeslag

Voor wie dient u dit project in?

Ik ben zelf betrokken bij dit project

Voor welke organisatie werkt u?

Waterschap Vechtstromen

Is de innovatie slim bedacht en nog onder de radar (relatief kleine innovatie, maar mooie impact)?

Ja, dit is een slimme innovatie die nog onder de radar is.

Heeft de innovatie (onafhankelijk van de categorie waarvoor je de inzending indient) een aspect van digitale transformatie? Wordt er bijvoorbeeld slim gebruik gemaakt van data?

Data combineren is de basis van dit project. Het combineren van externe-, interne- en openbare data waarbij de bevoegdheden combineert om data te mogen gebruiken van een toezichthouder, opsporingsambtenaar en een belastinginspecteur en dit visualiseert in een kaartlaag is de sleutel tot succes. Je gebruikt de data om gedeeltelijk geautomatiseerd een impact analyse te maken die het systeem invult. Echter het wordt altijd gecontroleerd door een persoon zodat data gecombineerd wordt met menselijke zintuigelijke waarnemingen. Data gebruiken goed, maar er niet blind op vertrouwen.

In hoeverre lost deze innovatie een probleem op? Wat is de impact van deze innovatie?

De RWZI is helaas geen wondermachine die alle stoffen kan zuiveren. De stoffen die de RWZI niet kan zuiveren (niet biologisch afbreekbaar zijn) maar wel schadelijk mogen niet worden geloosd. Maar dan moet je wel in beeld hebben waar er geloosd wordt om bij de vervuilingsbron (bedrijven) actie te ondernemen. Wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit. Daarnaast is er het principe 'De vervuiler betaald'. Maar wat als een bedrijf veel meer loost dan er in beeld is? Dan betalen we met alle burgers mee aan een rekening die bij het bedrijf hoort te liggen.

Hoe innovatief, creatief en vernieuwend is de innovatie?

Voor toezicht & handhaving is dit een nieuwe opsporingsmethode omdat de combinatie van een data analyse die geautomatiseerd een impact analyse uitvoert. Er wordt gebruik gemaakt van FieldMaps gecombineerd met de Survey123 app waardoor we alles met een Ipad in het veld kunnen inzien en invoeren. Het is bottum-up adaptieve innovatie. Het idee zat al langer in mijn hoofd. Tijdens de corona lockdown ben ik gaan zitten en heb mijn idee op papier gezet. Mijn teamleider gaf me het vertrouwen en de tijd om er mee aan de slag te gaan. Regelmatig ben ik tegen de juridische muur aangelopen omdat iedereen het erg spannend vindt als je AVG technisch data gaat combineren. Maar als je ergens in geloofd moet je niet loslaten. Na allerlei geheimhoudingsverklaringen en data contracten te hebben afgesloten met het GBLT en de waterleidingmaatschappijen had ik voldoende informatie om aan de slag te gaan. Ik heb een klein team om me heen verzameld met gedreven collega's die me konden ondersteunen met het inrichten van de systemen en de data analyses en we zijn het gewoon gaan doen. Ik merk dat innovatie ook wel als een onbeklimbare berg wordt gezien omdat we het soms te groot maken. Eerlijk gezegd wist ik niet precies hoe alles zich zou ontwikkelen. Het was echt 'Learning on the job'. Het project is verreweg van perfect, maar we hebben ontzettend veel geleerd en die lessen nemen we mee naar de toekomst. Het project heeft geen naamsbekendheid, maar als ik er iets over vertel bij collega waterschappen, de politie of Rijkswaterstaat dan merk ik dat ze geïnteresseerd zijn in onze aanpak. Een senior adviseur innovatie van een ander waterschap die ik per toeval ontmoette heeft me aangespoord om deze inzending te doen.

Draagt deze innovatie bij aan meer kostenefficiëntie: hoe is de verhouding in kosten in geld en tijd en de (verwachte) impact van de innovatie?

Binnen het project zijn al meerdere bedrijven opgespoord die niet voldoende zuiveringsheffing betaalde en die worden nu nader onderzocht door de heffingstechnologen. Ze gaven bijvoorbeeld alleen de hoeveelheid leidingwater op, maar gebruikte ook veel grondwater waardoor er veel meer afvalwater vrijkwam dan waarvoor ze werden aangeslagen. Dit project betaald zich op termijn geheel terug. We hoefde geen systemen aan te schaffen en hebben het met interne expertise gedaan zonder betrokken commerciële partijen. Totaal hebben we circa 2000 werkuren in het project zitten. We hebben bedrijven opgespoord die zeer zorgwekkende stoffen loosde, zonder vergunning in werking waren en waarvan het oppervlaktewater erg vervuild is geraakt. Het voorkomen van een lozing van kankerverwekkende, mutagene, reprotoxische en hormonaal verstorende stoffen is niet iets dat je wilt uitdrukken in koste efficiëntie. Het is onze wettelijke taak als overheid om burgers en onze leefomgeving hier tegen te beschermen.

Op welke manier draagt de innovatie bij aan de doelstellingen van de waterschappen om circulair, energieneutraal (en CO2-neutraal) te worden?

Zie bijlage: Projectplan

Is de inzending een voorbeeld van excellente samenwerking en participatie?

In het project hebben we data ontvangen van Vitens, de Waterleiding Maatschappij Drenthe en het GBLT. Daarnaast is veel contact gelegd met mede overheden zoals gemeenten, provincies en omgevingsdiensten. De afschriften van de brieven zijn naar de Omgevingsdiensten gegaan en toegevoegd aan hun dossier waardoor het waterschap als partij is opgenomen in de bedrijfsdossiers en de bedrijven ook bij de omgevingsdienst in beeld komen. Enkele advies verzoeken bij vergunningverlening zijn binnengekomen n.a.v. de uitgevoerde controles binnen het project. Daarnaast zijn er zowel bestuursrechtelijke en strafrechtelijk onderzoeken als spinn off van het project geweest. Momenteel is 1 casus in behandeling bij het Openbaar ministerie als gevolg van het project. Zo hebben we niet alleen voor het waterschap blindevlekken in beeld gebracht, maar ze komen nu ook in beeld bij collega overheden.

We kijken wel, maar toch zien we het niet. Hoe kan het dat een bedrijf dat chemisch afvalwater loost me niet is opgevallen terwijl ik er regelmatig langs reed? Ik ben nieuwsgierig, wilde een idee proberen dat als jaren in mijn hoofd zat, maar wel buiten de gebaande paden ging. We gingen aan de slag!

Niet blind vertrouwen op een systeem! De menselijke zintuigen combineren met een data analyse. 

Afbeeldingen

Rob Ammerlaan

29-11-23 om 19:54

Andras, respect voor energie die je inzet om ideeën snel te implementeren!!

Andras Koops

07-11-23 om 12:25

Wil je meer weten over dit project mail dan naar a.koops@vechtstromen.nl 

Cookie-instellingen