Voor wie dient u dit project in?

Ik ben zelf betrokken bij dit project

Voor welke organisatie werkt u?

Waterschapsbedrijf Limburg

Is de innovatie slim bedacht en nog onder de radar (relatief kleine innovatie, maar mooie impact)?

Ja, dit is een slimme innovatie die nog onder de radar is.

Heeft de innovatie (onafhankelijk van de categorie waarvoor je de inzending indient) een aspect van digitale transformatie? Wordt er bijvoorbeeld slim gebruik gemaakt van data?

Nee op dit moment niet

In hoeverre lost deze innovatie een probleem op? Wat is de impact van deze innovatie?

Bij Waterschapsbedrijf Limburg (WBL) wordt alvorens het afvalwater te zuiveren zand verwijderd uit de afvalwaterstroom. WBL heeft jaarlijks ongeveer 1200 ton zand dat verwijderd wordt, mede ook vanwege de bodemgesteldheid in Limburg. Het zand dat WBL uit het afvalwater haalt, is verontreinigd met allerlei soorten stoffen, zoals organische bestanddelen, zware metalen etc. Op dit moment wordt dit zand bij een extern bedrijf fysisch-chemisch gereinigd en vervolgens o.a. gebruikt als ophoogzand in de wegenbouw. Er zijn meer waterschappen in Nederland die zand verwijderen en dit zand moeten laten verwerken tegen behoorlijke kosten waarbij dit zand altijd via de weg naar een andere locatie getransporteerd moet worden. Omdat alle waterschappen in Nederland in 2050 volledig circulair willen zijn, zoekt WBL voor dit zand een hoogwaardigere bestemming. Een team van young professionals heeft zich over dit zandvraagstuk gebogen en is met de oplossing van de zandbatterij gekomen. In zand is het namelijk mogelijk om warmte (overtollige energie) voor langere tijd op te slaan en deze warmte dan weer in te zetten op het moment dat het nodig is. Het zand is een ideaal medium om warmte op te slaan. Daarnaast is het mogelijk om met de inzet van mycelium in combinatie met de andere al aanwezige stoffen in het zand, het zand te reinigen gedurende het verblijf in de silo. Deze oplossing biedt dus de mogelijkheid om het zand in te zetten op een duurzame en circulaire manier, is onafhankelijk van de verontreinigingen in het zand en levert na ongeveer vijf jaar een gereinigd zand op dat dan eventueel een hoogwaardigere toepassing dan nu kan krijgen.

Hoe innovatief, creatief en vernieuwend is de innovatie?

Deze innovatie is nieuw op het gebied van het gebruik van zandvangerzand uit rwzi's. Dit wordt nu nog als een afvalstof gezien maar kan als opslagmedium in batterijen dienen en ingezet worden in plaats van lithium batterijen voor de opslag van warmte. Dit is dus heel innovatief en vernieuwend.
In Finland is recent de eerste zandbatterij geplaatst om de techniek van opslag en de teruglever-rendementen te verbeteren. Er moet nog doorontwikkeld worden, op dit moment is het TRL niveau rond 3.

Draagt deze innovatie bij aan meer kostenefficiëntie: hoe is de verhouding in kosten in geld en tijd en de (verwachte) impact van de innovatie?

Op dit moment zijn de echte kosten en baten helaas nog niet geheel bekend. Dit moet de komende tijd duidelijker worden. In ieder geval is het zo dat er bespaard gaat worden op transport en reinigingskosten van het zand, deze laatste liggen ongeveer rond de 100 euro per ton zand. Hierin zit ook de efficiency winst, minder transport en lokale oplossing. Het opslaan van energie ter plaatse is op zich al een winstpakker. Stel je voor dat we onze gebouwen verwarmen in de winter met de warmte uit een zandbatterij, gevuld met zandvangerzand van de rwzi? Dan hebben we geen gas meer nodig voor de verwarming. Deze oplossing kan ook in wijken gebruikt worden.

Op welke manier draagt de innovatie bij aan de doelstellingen van de waterschappen om circulair, energieneutraal (en CO2-neutraal) te worden?

Voor wat betreft circulariteit draagt de zandbatterij bij aan het circulair verwerken van een afvalstroom die WBL nu via externe bedrijven laat verwerken. Tevens zorgt de in-situ reiniging van het zand ervoor dat hiervoor geen ingewikkelde reinigingsstappen hoeven worden toegepast. De zandbatterij draagt ook bij aan energieneutraliteit door de opslag van overtollige energie/warmte. De zandbatterij kan overal geplaatst worden waar een overschot is. Bij gebouwen of in stadswijken of dorpen.

Is de inzending een voorbeeld van excellente samenwerking en participatie?

De samenwerking tussen de groep young professionals, team SanderCO, WBL en Aquaminerals maakt deze innovatie tot een geheel. De groep is aan de slag gegaan met deze moeilijke afvalstroom, lastig te reinigen tegen geringe kosten en is met deze toekomst- en oplossingsgerichte toepassing gekomen.