Instuiving van kalkrijk zand op droge duingraslanden, en plaggen van droge heiden. Het ecohydrologische onderzoek van dit project geeft de waterbedrijven handvatten om van goed onderzochte kennis naar praktische beheeringrepen en onderhoud te komen.

Stikstof speelt al decennialang een negatieve rol in natuurgebieden in Nederland. Een van de effecten van stikstof in de duinen is verzuring van de bodem, met als gevolg verruiging van duingraslanden. Dat leidt tot sterke afname van de biodiversiteit. Onderzoek van de duinwaterbedrijven in samenwerking met externe onderzoekers heeft ons geleerd dat het aanleggen van stuifkuilen een geschikte maatregel is om de negatieve effecten van stikstof te verzachten. Kalk dat met het zand wordt verspreid over omliggende duingraslanden zorgt er juist voor dat die verzuring wordt tegengegaan.

In de afgelopen jaren heeft Waternet daarom op verschillende plaatsen in de AWD stuifkuilen aangelegd (figuur 1). Daar profiteren kenmerkende soorten als duinviooltje (figuur 2) en kleine parelmoervlinder van, wat bijdraagt aan het herstel van de biodiversiteit.

Door middel van monitoring houden we in de gaten of deze ingreep bijdraagt aan het herstel van de winddynamiek, en daarmee een positief effect heeft op omliggende duingraslanden. Inmiddels hebben we ongeveer 300 stuifkuilen aangelegd. De werking van de stuifkuilen wordt gemonitord aan de hand van metingen van de overstuiving langs raaien (figuur 3), en onderzoek aan bodem en vegetatie.

Figuur1  Voorbeeld van een aangelegde stuifkuil in het Boeveld (2013; foto Mark van Til)

Figuur 2: Duinviooltje profiteert van overstuiving met kalkrijk zand (foto Jan Dirk Bol)

Figuur 3: Stuifkuil in de Haasvelderduinen met een raai ten behoeve van monitoring van de effecten op bodem en vegetatie (zomer 2020; 3 jaar na aanleg).

Dit project heeft in 2023 de BTO-implementatieprijs gewonnen! Via deze link is een video van het project te zien: https://vimeo.com/826212428

Dit onderzoek is uitgevoerd  door KWR in samenwerking met  Dunea, PWN, Brabant Water, Evides, Vitens  en Waternet